Het Bulgarije Syndroom
Cees van Casteren | jan 2017
‘N GOED GLAS | Het klinkt als een James-Bondfilm uit de jaren zeventig over een fictieve nucleaire basis in Oost-Europa. Er is echter niets fictiefs aan het Bulgarije Syndroom. Het verwijst naar een wijnland dat ineens grote hoeveelheden goedkope wijn exporteert voordat het ontdekt dat het daarmee door de buitenwereld is gebrandmerkt… en er geen weg terug meer is. Het is een waargebeurd verhaal waarin, bizar genoeg, Pepsi Cola een rol speelt.
Pepsi wilde in de jaren zeventig zijn cola in Bulgarije verkopen, maar was niet geïnteresseerd in de lev, de Bulgaarse munt. In ruil voor cola wilde men iets hebben dat verhandelbaar was. Wijn leek een goed idee. Om betere wijn te maken in Bulgarije haalde Pepsi expertise uit Californië.
Toen een paar jaar later de oliecrisis inzette en de internationale markt goedkopere wijn wilde, was Bulgarije er klaar voor. Vooral de Cabernet Sauvignon viel in de smaak van de consument. Bulgarije zou uitgroeien tot de vierde wijnexporteur van de wereld! Toen later de kosten stegen en men de prijzen wilde verhogen, lieten exportmarkten het massaal afweten. Jarenlang hield de Bulgaarse Staat de wijnexport in stand met subsidies, totdat Gorbatsjov in de jaren tachtig alcoholhervormingen doorvoerde en veel wijngaarden zouden worden gerooid.
Ondertussen had Bulgarije zijn stinkende best gedaan dat sloeberwijn-imago van zich af te schudden. Met betere kwaliteit, nieuwe rassen, zwaardere flessen, nieuwe namen en moderne etiketten. Wat het ook deed, het einde van het liedje was elke keer hetzelfde: probeer meer dan 3 euro voor Bulgaarse wijn te vragen, en de consument schuifelt langzaam maar zeker richting uitgang.
Imago’s zijn hardnekkig. Zelfs nu in Bulgarije een renaissance aan de gang is, verwachten de meeste mensen nog steeds dat Bulgaarse wijn goedkoop is. Dat is echter niet meer zo. Maar er is een andere, veel betere reden om toch weer eens Bulgaarse wijn te proberen: kwaliteit en originaliteit. Bulgarije heeft zijn eigen inheemse rassen die nergens anders voorkomen. Zoals Mavrud, Gamza, Melnik en Tamyanka. Kwaliteit om het Bulgarije Syndroom definitief vaarwel te zeggen.
Mijn wijntip
Zagreus Mavrud Reserve 2012
Proefnotitie: Bouquet van rijpe bosbessen met een hele minerale ondertoon. Pruim, rode bes, vlezig en fijne cedertoets. In de mond rode pruim, tabak, gedroogde specerijen en toasty tannine. Bij stoofpotjes, goulash en fazant.
Cees van Casteren – Voorzitter Verenigde Vinologen Nederland, consultant, wijnschrijver en freelance journalist.